Op 29 februari is het schrikkeldag, in het Zweeds: Skottdagen, een schrikkeljaar heet skottår. Waar vrijwel de hele wereld al jarenlang 29 februari als schrikkeldag gebruikte was dat in Zweden en Finland niet zo. In die landen had februari weliswaar ook 29 dagen maar was 24 februari skottdagen.
Nu zou je denken dat het alleen kwestie was van welke dag schrikkeldag genoemd werd, als februari maar net zoals in de andere landen 29 dagen zou hebben.
Toch is het geen kwestie van naamgeving. Skottdagen werd op de 24ste als extra dag de kalender ingeschoven waardoor de 24ste de 25ste werd, enzovoort. Het Zweedse voorvoegsel skott betekent dan ook “iets dat er tussen geschoven is”, in dit geval een extra dag. Dit had als gevolg dat ook de naamdagen van Matts en Mattias (24), Sigvard en Sivert (25), Torgny en Torkel (26), Lage (27) en Maria (28) in een schrikkeljaar één dag opschoven. Pas in 1996 werd door het Namnlängdskommittén 29 februari aangewezen als schrikkeldag en kon iedereen zijn naamdag weer vieren op de oorspronkelijke dag.
Toch was het niet vreemd dat uitgerekend 24 februari skottdagen was. Om te ontdekken hoe dat gekomen is, moeten we heel ver terug in de tijd.
De aarde doet er ongeveer 365,25 dag over om een baan om de zon te maken. Als onze kalender ieder jaar precies 365 dagen zou hebben dan zouden de seizoenen ieder jaar met 6 uur verschuiven. Als we dat zouden volhouden dan kan het zomaar zijn dat het winter is in juli. Daarom voegen we dus één keer in de vier jaar een schrikkeldag toe aan onze kalender om ervoor te zorgen dat onze kalender weer in de pas loopt met de seizoenen.
In de oude Romeinse kalender had februari 23 dagen en was het de laatste maand van het jaar. Het was daarom logisch om aan die maand een extra dag toe te voegen om de kalender te corrigeren. Met de invoering van de Juliaanse kalender (genoemd naar Julius Caesar) die werd ingevoerd in 45 v.Chr. begon de kalender meer gelijk te lopen met de seizoenen en kreeg februari 28 of 29 dagen. In deze kalender werd de schrikkeldag nog steeds als een extra dag na 23 februari ingevoegd. De extra dag had geen nummer waardoor februari gewoon eindigde op de 28ste.Toch bevatte de Juliaanse kalender nog een fout. Volgens deze kalender is ieder jaartal dat deelbaar is door 4 een schrikkeljaar. Dit zou goed zijn als een jaar exact 365,25 dagen zou duren, echter duurt een jaar ongeveer 365,2422 dagen. Dit kleine verschil in lengte zorgt ervoor dat de Juliaanse kalender iedere duizend jaar ongeveer 7,8 dagen op de zon achter loopt.Deze fout is in 1582 opgelost in de Gregoriaanse kalender (genoemd naar paus Gregorius XIII). Volgens deze kalender is een jaartal dat deelbaar is door 4 een schrikkeljaar, behalve als het jaartal deelbaar is door 100, maar niet door 400. Volgens deze kalender zijn dan 1600, 2000 en 2400 schrikkeljaren, maar 1700, 1800, 1900, 2100, 2200 en 2300 niet. Hiermee duurt het gemiddelde jaar 365,2425 dagen en loopt de kalender per duizend jaar ongeveer 0,3 dagen achter op de zon. Februari kreeg toen 28 dagen en in een schrikkeljaar werd een schrikkeldag, 29 februari, toegevoegd.De Gregoriaanse kalender is in Zweden (en Finland dat toen een deel van Zweden was) ingevoerd in 1753. De Juliaanse kalender was geldig tot en met 17 februari. De eerste datum op de nieuwe Gregoriaanse kalender was 1 maart. Door dit verschil tussen de kalenders hebben de datums van 18 tot en met 28 februari 1753 nooit bestaan in Zweden. Skottdagen bleef echter 24 februari en werd pas in 1996 verplaatst naar 29 februari.
Als iemand nog eens iets bedenkt om die 0,3 dag in de duizend jaar te corrigeren krijgen we misschien wel te maken met weer een nieuwe kalender.
