In Zweden leven elanden en rendieren. Deze unieke dieren staan bij veel vakantiegangers op het lijstje van dingen die ze willen zien. Maar, hoe zien ze er uit, waar vind je en wat zijn de verschillen?
Eland
In het Zweeds heet een eland älg en in het Noors elg. In het Amerikaans-Engels heet een eland moose, maar in het Brits-Engels wordt een eland elk genoemd. Een elk in het Amerikaans-Engels is daarentegen een heel ander dier, namelijk de wapiti (Cervus canadensis) wat overigens ook een hertensoort is.
In Värmland leven ook witte elanden. Dat deze dieren wit zijn komt door een genmutatie en niet door albinisme.
De eland, in het latijn Alces alces, is het grootste zoogdier uit de familie van de hertachtigen (Cervidae). Een mannetjes eland kan een schofthoogte bereiken van rond de 200 cm en tussen de 380 en 540 kilogram wegen. Een vrouwtje is kleiner maar kan toch nog een schofthoogte van bijna 200 cm bereiken en tussen de 270 en 360 kilogram wegen. De vacht van de eland is ruw en grijsbruin van kleur. De elandkalfjes worden in mei/juni geboren na een draagtijd van 235 dagen. Jonge vrouwtjes krijgen meestal één kalf, oudere vrouwtjes krijgen vaker tweelingen.
Het gewei van een eland mannetje heeft een breed plat stuk met daaraan punten (schoffelgewei). Na de bronsttijd (september/oktober) wordt het gewei afgeworpen. Het jaar daarna groeit er een nieuw groter gewei op zijn kop. Hoe ouder het mannetje des te groter het gewei. Elanden leven solitair en komen voor in heel Zweden. Soms vormen ze in een strenge winter een kleine kudde.
Het aantal elanden in Zweden ligt tussen de 240.000 en de 360.000. Jaarlijks vinden er duizenden verkeersongelukken plaats met elanden (in 2019 waren dat er 5602).
Rendier
In het Zweeds heet een rendier ren en in het Noors rein. In Amerika worden rendieren reindeer of caribou (kariboe) genoemd.
Het rendier, in het latijn Rangifer tarandus, is net als de eland een zoogdier uit de familie van de hertachtigen. In Zweden komen 225.000 tot 280.000 rendieren voor. Rendieren leven in kuddes en worden door de Sami gehouden voor hun vlees, huid en melk, maar ook als trek- en lastdier. De schofthoogte van een rendier ligt tussen de 90 en 140 centimeter en ze wegen tussen de 60 en 170 kilogram. De rendierkalfjes worden in april/juni geboren na een draagtijd van 228 dagen. Jonge vrouwtjes krijgen doorgaans één kalf, soms twee.
Het rendier is de enige hertensoort waarbij mannetjes én vrouwtjes een gewei dragen. Het mannetje verliest zijn gewei na de bronsttijd (september/oktober). Het vrouwtje houdt haar gewei totdat ze een kalfje heeft gekregen. Zo kan zij mannetjes uit de buurt houden en goed zorgen voor het jong zodat het rustig kan eten.
Idre is de zuidelijkst gelegen gemeenschap van de Sami in Zweden. In dit gebied bevinden zich dan ook veel rendieren.
Rendieren komen voor in Midden en Noord-Zweden. Een rendier is een kuddedier, als je er één ziet zijn er veel meer in de buurt. Rendieren zijn gemakkelijk te spotten en lijken een voorliefde te hebben voor het wandelen op de weg.
Succes met spotten van deze unieke dieren!
