HomeZwedenOver ZwedenLångelanda tingshus

Långelanda tingshus

Långelanda is een dorpje in de gemeente Årjäng waar al sinds de 18deeeuw een rechtbank staat voor de rechtszaken uit de omgeving.

De huidige rechtbank, tingshus, is gebouwd in 1802 en is een van de oudste en best bewaarde gerechtsgebouwen van Zweden. Naast het tingshus staan een archiefgebouwtje en een kleine gevangenis. Het tingshus en de gevangenis zijn van hout. Het archief is uit steen opgetrokken en voorzien van een ijzeren deur zodat de kans dat documenten bij een brand verloren gaan kleiner is. De gevangenis heeft twee cellen en een kamer voor de bewaker. Verder is de gevangenis voorzien van een kleine klokkentoren. De klok werd geluid als er een rechtszaak was.

Långelanda tingshus, in de verte de gevangenis en het archief.

In het tingshus zijn een rechtszaal, een keuken, een slaapkamer en een kantoor. De inrichting van de rechtszaal maakt het tingshus bijzonder. De bank voor de twaalf leden van de jury is in een halve cirkel gebouwd. De juryleden zitten met het gezicht naar de rechter en met de rug naar het publiek. Het tingshus is tot 1936 in gebruik geweest. 

De rechtszaal in Långelanda tingshus met de opvallende ronde bank voor de jury.
Anders Lindbäck

Een van de meest spraakmakende rechtszaken die gehouden is in Långelanda is de rechtszaak tegen de priester Anders Lindbäck.

Anders Lindbäck werd in 1861 gekozen als priester in Silbodal. Toen Lindbäck zijn ambt aanvaarde ondersteunde de parochie 40 armen. De parochie had niet veel geld en Lindbäck wilde de kosten verminderen. Hij voerde daarom een aantal regels in waardoor er minder geld uitgegeven hoefde te worden aan de armen.

In de pastorie waar Lindbäck woonde logeerde Anders Lysén, een vriend van de priester. Op 15 december 1864 trof kamerjuffrouw Johanne Olsdotter ’s ochtends in de logeerkamer een bewusteloze Lysén aan, liggend in zijn eigen ontlasting en braaksel. Zij haalde er meteen een dokter bij, maar dat was tevergeefs, Lysén overleed toen de dokter net aangekomen was. Lindbäck zei dat hij die afgelopen nacht niets gehoord had in de kamer van Lysén. Hij zette haast achter de begrafenis van Lysén en dezelfde dag nog kwam de timmerman de maten opnemen voor de kist. De begrafenis vond twee dagen later plaats.

De haast waarmee Lindbäck de begrafenis regelde was een van de redenen dat de nabestaanden van Lysén een brief stuurden naar de gouverneur om het graf te openen en een autopsie te doen. Ondertussen bleek ook dat Lysén Lindbäck een voorschot had betaald voor kost en inwoning en hem 1000 kronen had geleend. Ook werd er een geschreven schuldbewijs van 10000 kronen van Lysén aan Lindbäck gevonden. Dit alles bij elkaar leidde tot het geruchten dat er iets niet in de haak was met het overlijden van Lysén. Toen de dokter het graf liet openen en een autopsie uitvoerde bleek dat Lysén overleden was aan een arsenicumvergiftiging. Dit was de reden om een onderzoek te starten naar de dood van Lysén.

Arsenicum was vroeger gemakkelijk verkrijgbaar en werd in die tijd ook gebruikt tegen ongedierte. Arsenicum is smaakloos en geurloos. Een vergiftiging kan worden aangetoond met een marshtest, genoemd naar de Britse scheikundige James Marsh (1794 – 1846).

Toen dit allemaal aan het licht kwam, kwamen de geruchten los en werden ook bij andere overlijdensgevallen vraagtekens gezet. Zo was er Nils Pettterson die was overleden onder pijnlijke omstandigheden met maagpijn, overgeven en diarree. Het toeval wilde dat dit gebeurde nadat Anders Lindbäck hem thuis de communie had gebracht. De omstandigheden waren vergelijkbaar met die van Anders Lysén, daarom werd ook zijn graf geopend en een autopsie uitgevoerd. Na onderzoek bleek dat ook Nils overleden was aan een arsenicumvergiftiging. Een derde geval betrof Karin Persdotter die met vergelijkbare symptomen overleed na het bezoek van de priester. Verder waren er verdachte gevallen van mensen die ziek werden na een bezoek van Lindbäck, ze kregen namelijk ook last van heftige maagpijnen, diarree en misselijkheid.

Lindbäck werd aangeklaagd voor moord en lange tijd ontkende hij alles. Uiteindelijk bekende hij verrassend genoeg alles. Hij zei dat hij de moorden had gepleegd uit medelijden en barmhartigheid. Zijn motief was de armen en zieken te verlossen van hun lijden op aarde. Anders Lindbäck had de miswijn die hij aan Nils en Karin gaf vergiftigd met arsenicum. Anders Lysén overleed nadat Lindbäck arsenicum in zijn eten gedaan had. Voor de drie moorden werd Lindbäck veroordeeld tot onthoofding. Voordat het vonnis voltrokken kon worden heeft hij zich opgehangen in de gevangenis in Karlstad.

Het Långelanda tingshus vind je door over de 172 van Årjäng naar Arvika te rijden. Na ongeveer 5 kilometer sla je linksaf bij het bordje “Tingshus”.

Abonneer je op de nieuwsbrief

Abonneer je op de nieuwsbrief en mis niets. De nieuwsbrief verschijnt één keer per week met het laatste nieuws.

Meest gelezen